1-روش انتقال نیروبه وسیله چرخ دنده
که درادامه توضیح داده شده است
2-روش انتقال نیروبه وسیله تسمه های ساده ودندانه دار
3-روش انتقال نیروبه وسیله زنجیر
تسمه وسیله ای است که به وسیله آن می توان قدرت راازموتوربه قسمتهای دیگرربات منتقل کرد.
1-تسمه ساده:این نوع ازتسمه هاشبیه تسمه کولرمی باشندکه سطح داخلی آنهاصاف وبدون دندانه است
2-تسمه دندانه دار
این قطعه در بخش داخلی خود دارای دندانه های عرضی (عاجدار) بوده و موجب انتقال نیرو از چرخ دنده متصل شده به موتورربات به سایرقسمتهاازجمله چرخهامی گردد.ازاین تنوع تسمه دراتومبیلهاهم استفاده می شود.چون دارای استحکام فوق العاده زیادی هستندوبه سادگی خراب نمی شوند.
ادامه مطلب رابخوان...
ساختار تسمه تایمینگ
این قطعه به صورت سه لایه به شرح ذیل، بافته شده و به کوره فرستاده می شود
لایه اول: از هسته های الیاف شیشه GLASSCORD بافته می¬شود. لایه دوم: از لاستیکی به نام CR یا HNVR ساخته می شود. لایه سوم: به شکل دندانه بوده و از الیافی با جنس پلی آمید به نام فابریک، ساخته می شود
نوار تولید شده، پس از خروج از کوره در اندازه¬های موردنیاز بریده و سپس دو سر نوار را روی هم قرار می دهند. سپس، مشخصات موردنظر و جهت چرخش را روی آن حک کرده و مجدداً به کوره می فرستند.
www.mortezakarami.vcp.ir
عوامل کاهش دهنده عمر تسمه
• استفاده زیاد از دورهای بالای موتور (بیش از 4000دور در دقیقه) • افزایش ناگهانی شتاب موتور (TAKE OFF) • خرابی بلبرینگ هرزگرد تسمه سفت کن یا گیرپاژ آن که باعث پارگی و جابجایی تسمه می¬شود • خرابی تسمه سفت¬کن • شل بودن یا خرابی زیاد تسمه‌تایم (تسمه می¬بایستی دارای انعطاف تعیین شده توسط سازنده باشد. لقی یا کشیدگی آن را میتوان اندازه¬گیری و تنظیم کرد.) • چرب شدن تسمه تایم
ایستایی و عدم کارکرد خودرو به مدت طولانی • گذشت بیش از 3 سال از زمان نصب تسمه (بدون درنظر گرفتن زمان کارکرد آن) • صدادار شدن بلبرینگ تسمه سفت¬کن • جداشدن دندانه¬های تسمه • نصب تسمه غیراستاندارد
رعایت نکات ذیل هنگام نصب تسمه هاالزامی است: - علامت مندرج بر روی تسمه باید با جهت چرخش موتور همسو باشد
- تسمه باید فاقد شکستگی در سطح، ترک، اعوجاج، جدایی لایه ها و پریدگی لبه دندانه ها باشد - ظاهر تمامی دندانه ها باید سالم باشد. در صورت رویت سیم های نازک شبیه نایلون، نباید از تسمه استفاده شود. - برای نگهداری تسمه باید از تاشدن و قراردادن آن در جای نامناسب نظیر جعبه ابزار و گذاشتن وسایل روی آن، جداً خودداری شود.
پولی و تسمه
از دیگر سیستم های انتقال قدرت (گشتاور ) سیستم پولی و تسمه
می باشد .این سیستم جزو سیستم های انعطاف پذیر بوده و اساس آن بر
مبنای اصطکاک میباشد. در این سیستم برای ایجاد حداکثر بازده لازم است
حداکثر اصطکاک بین تسمه و پولی ایجاد شود به همین دلیل تسمه ها را از
جنسی انتخاب می کنند که ظریب اصطکاک کافی داشته باشند و همچنین
استحکام کششی بالایی داشته باشند. غالبا جنس تسمه از نوع الیاف و یا
لاستیک بوده که دارای مقاومت کششی بالا میباشد .تسمه ها با توجه به
سطح مقطع و از نظر شکل ظاهری به 4 شکل تسمه های تخت و وی شکل
و چند تکه و تسمه های گرد تقسیم می شود.
شکل ظاهری استاندارد شکل سطح مقطع جنس کاربرد وی شکل هست الیاف مقاوم و استحکام کششی بالا بطور عمومی در ماشینهای گشتاور بالا تخت چرم و برزنت در ماشینهای قدیمی و نوار نقاله گرد هست الیاف پلاستیک در دورهای بالا و گشتاور پایین چند تکه جنس لنت ترمز گشتاور بسیار زیاد
در میان تسمه های جدول تنها تسمه های وی شکل به شکل استاندارد و مشخصی طبقه بندی میشود.با توجه به سطح مقطع بدوشکل: قسمت محیطی با مقطع وی شکل و قسمت داخلی با مقطع وی تقسیم بندی میشود با توجه به نوع مقطع استحکام کششی و جنس متغیر میباشد .
جنس قسمت محیطی تسمه الیاف مقاوم بوده و اما قسمت داخلی از جنسی انتخاب میشود که ظریب اصطکاک مناسبی داشته باشد .
در سیستم پولی و تسمه ،تسمه ها دور و گشتاور را بر اساس اصطکاک بین دو پولی و تسمه منتقل میکنند لذا باید سطوح اصطکاک بنحو مطلوب حفظ شود در تسمه های با سطح مقطع وی در سطح جانبی تسمه و در تسمه های تخت سطح تحتانی تسمه بعنوان سطوح تماسی در نظر گرفته میشود باید همواره دقت کرد اندازه تسمه متناسب با شیار پولی انتخاب گردد در صورتیکه اندازه شیار بزرگتر از ابعاد تسمه باشد سطوح جانبی تماسی با دیواره ندارد و اصطکاک و در نهایت بازده سیستم کاهش پیدا میکند
نیروها درسیستم پولی وتسمه-نیروهای موجود در تسمه به پنج نیروی کشش اولیه ftونیروی گریزاز مرکز fc نیروی شل تسمه f2نیروی سفت تسمه f1نیروی خمشی fb
1-نیروی کشش اولیه ft- تسمه در مجموعه بعد از سوارشدن برروی پولی ها با تنظیم فاصله بین دو محور نیروی کشش در تسمه ایجاد میکند. نیروی کشش موجود در تسمه دارای حداقل وحداکثر میباشد حداکثر نیروی موجود در تسمه در سرعت های بالا باعث می شود تسمه دچار پارگی شود وهمچنین باعث آسیب رساندن به مجموعه پولی وتسمه میشود در شرایطی که نیروی کششی حداقل باشد تسمه از روی پولی ها سرمی خورد
2- نیروی گریز از مرکز= در سیستم پولی و تسمه با توان دوم سرعت وجرم نسبت مستقیم دارد و همچنین با شعاع پولی وتسمه نسبت عکس دارد.
فرمول
نیروی گریز از مرکز جهت مخالف با جهت اصطکاک در مجمو عه دارد لذا باعث کاهش این نیرو در مجموعه میگردد . در نتیجه این نیرو به عنوان نیروی مزاحم در سیستم پولی وتسمه وجود دارد
3- نیروی خمش تسمه fb - نیروی خمش دراثر خم شدن تسمه ایجاد میشود غالبا این نیرو در نزدیکی چرخ کوچکتر وجود دارد (ناشی از وزن تسمه )
نیروی سفت تسمه – در ضمن کار در تسمه ایجاد شده و بسته به جهت دوران در قسمت زیر و یا روی تسمه ایجاد میگردد موقعیت نیروی f1 ونیرویf2 بسته به جهت دوران ومتاثر از گشتاور انتقالی میباشد هرچه میزان گشتاور انتقالی بیشتر باشد نیروی f1وf2 بیشتر میگردد. در شرایطی که اتصال تسمه ها به صورت باز باشد و پولی ها بصورت هم جهت گردش کنند نیروی f2 در قسمت بالا و f1 در قسمت پایین قرار میگیرد
شکل ماکزیمم نیروی سیستم در نقطه ای D وحداقل نیرو در EتاB نیروی نقطه D مجموعه نیروهای Fd=Fb1+F1+Fc+Ft می باشد. 1-زاویه تماس – یکی از پارامتر های مهم در سیستم های پولی و تسمه ، زاویه تماس میباشد .زاویه تماس کمانی از پولی بوده که با تسمه تماس دارد. این زاویه به اختلاف قطر و فاصله مرکزی دو چرخ بستگی دارد با کاهش زاویه تماس سطح تماس کاهش یافته و بازده سیستم کاهش میابد.
شکل با توجه بشکل چنانچه از آخرین نقاط سطح تماس پولی با پولی نقاطی به مرکز پولی ایجاد کنیم زاویه های حادث شده زاویه چرخ تماس مینامند.
فاصله بین مرکز دو پولی رابطه مستقیمی با بازده سیستم پولی و تسمه دارد در شرایطی که فاصله مرکزی کوچک میشود زاویه تماس کم میشود و در شرایطی که فاصله افزایش پیدا کند بازده زاویه تماس افزایش پیدا می کند. D زاویه تماس با فاصله دو محور و طول تسمه از پارامترهای مهم در طراحی سیستم پولی و تسمه میباشد. Qs=2ArCOSD-d/2c Qs+QL=360 L=4C2-(D-d)2+1/2(QL.D+dQs)
سوال –در صورتیکه زاویه پولی کوچکتر کمتر از میزان لازم باشد به چه نحوی میتوان آنرا افزایش داد به گونه ای که قطر چرخها با یکدیگر (نسبت )تغییرنکند ?
نسبت انتقال-به کمک سیستم پولی وتسمه علاوه بر انتقال نیرو وحرکت با تغییر اندازه قطر پولی ها، تعداد دور در گشتاور را در پولی متحرک تغییر میدهیم میزان این تغییرات بستگی به نسبت قطر پولی ها دارد و با توجه به مساوی بودن سرعت محیطی
سوال: در یک سیستم پولی و تسمهV شکل قطر پولی کوچک 30 سانتیمتر و قطر پولی بزرگ70سانتیمتر میباشد در صورتیکه پولی کوچک در هنگام کار 2000 دور بزند اولا سرعت پولی بزرگ را محاسبه کنید ثانیا در صورتیکه گشتاور پولی کوچک 15کیلونیوتن بر سانتیمتر باشد پولی بزرگ چه گشتاوری را ایجاد میکند و توان انتقال سیستم را محاسبه کنید.
فرمول
روشهای اتصال در سیستم پولی و تسمه
با توجه به نوع کاربرد اتصال پولی و تسمه بدوشکل باز و صلیبی صورت میگیرد در اتصال باز جهت گردش هر دو پولی یکسان و در روش اتصال صلیبی جهت گردش عکس یکدیگرند.